به امید خدا قصد داریم که در بلاگ فروشگاه پادنا سلسله مطالبی راجع به سبک زندگی اقوام و فرهنگ‌های مختلف ایرانی برای شما دوستان عزیز منتشر کنیم که معرفی و آموزش انواع غذاهای بومی و محلی استان‌های مختلف ایران از این دسته‌اند. در حال حاضر تمرکز ما بر روی منطقه پادنا و شهرها و روستا‌هایی است که از نظر فرهنگی و اقلیمی به این منطقه نزدیک‌تر‌اند.
در اولین نوشته می‌خواهم شما را با طرز تهیه آش دوغ پادنا آشنا کنم. احتمالا شما هم این آش رو نوش جان کرده‌اید و یا با آن آشنا هستید چون آش دوغ از جمله غذاهای سنتی و بومی هست که در اکثر مناطق ایران و البته با روش‌های مختلف و مواد اولیه متفاوت طبخ می‌شود.
آش دوغ یا دووا یک غذای محلی منطقه پادنا
آش دوغ یکی از غذاهای محلی و سنتی اکثر استان‌های ایران است که در منطقه پادنا و شهرهای اطراف از جمله سیسخت به آن دووا می‌گویند. این آش خوشمزه در پادنا و استان کهگیلویه و بویراحمد طرفداران زیادی دارد و با سبزی‌های کوهی و خاص منطقه دنا پخته می‌شود.
به این آش در ترکی آیران آشی (Eyran) یا دوغا و در کردی دوکلیو می‌گویند. شما به این آش چه می‌گوئید و چطور اونو طبخ می‌کنید؟ خوشحال می‌شم از قسمت نظرات در انتهای همین پست آش دوغ محلی خودتان را به اشترک بگذارید.
روش پخت آش دوغ پادنا
مردم پادنا دوست دارند این آش را در فصل گرم سال درست کنند، به خاطر داشتن دوغ و سبزی‌هایی که طبع سرد دارند.
ما سعی می‌کنیم که در مقالات دیگری شما را با انواع سبزی‌های این منطقه که در طبخ آش دوغ و سایر غذاهای این منطقه کاربرد دارند آشنا کنیم و در آینده سبزی‌های کوهی منطقه را در فروشگاه پادنا در اختیارتون قرار بدهیم.
مواد لازم برای پخت آش دوغ
| مواد لازم | میزان |
|---|---|
| دوغ محلی | 3 لیتر |
| برنج ایرانی | یک پیمانه |
| سبزی محلی | سه پیمانه |
| نمک، فلفل سیاه و زردچوبه | به میزان لازم |
| پودر تره کوهی | 3 قاشق غذاخوری |
| روغن حیوانی | 3 قاشق غذاخوری |
سبزی ترشک
از چه سبزی‌هایی در این آش می‌توان استفاده کرد؟
آش دوغ را با سبزیجات محلی و کوهی متنوعی می‌توان درست کرد که در پادنا بیشتر از این سبزیجات استفاده می‌کنند:
- سیرمک یا سلمک (سلمه تره) این سبزی وحشی که از نظر مزه شباهت زیادی به اسفناج دارد و در منطقه پادنا در فصل بهار می‌روید.
- ترشک این گیاه نیز در فصل بهار و تابستان به وفور یافت می‌شود و مزه‌ای رو به ترشی دارد.
- سیر چمنی یک نوع سیر وحشی است که شباهت زیادی با پیازچه‌های کوچک دارد و طبع آن رو به سردی است.
- سیر زمینی این گیاه شباهت زیادی به سیر دارد و داری خواص بسیار زیادی دارد و طبع آن بسیار گرم است.
- پرموسیر برگ موسیر کوهی که در اوایل بهار در کوه‌های منطقه می‌روید.
- کَرسُم گیاه وحشی با طعم و عطر دلچسب که در این منطقه در بلندی‌های دنا می‌روید.
- لپو یا والک نوع سبزی کوهی کمیاب است که در اول بهار در ارتفاعات بعضی کوه‌های این منطقه می‌روید.
پرموسیر
گیاه سیرمک یا سلمک
والک – برگ‌های جوان این سبزی کوهی را قبل از گل دادن چیده و خشک می‌کنند
نکته: شاید این گیاهان وحشی در مناطق دیگر ایران هم باشند اما با نام‌های محلی آن منطقه، ما در اینجا صرفا اسامی محلی پادنا را استفاده کرده‌ایم و سعی می کنیم در آینده در پستی دیگر به معرفی کامل این گیاهان و خواص آنها بپردازیم.
نکته: بهتر است از برنج نیم‌دانه ایرانی استفاده کنید که هم عطر و طعم خوبی داشته باشد و هم لعاب خوبی بیاندازد. در پادنا بیشتر از برنج چمپای کامفیروزی یا بویراحمدی برای پخت آش دوغ استفاده می کنند.
مراحل پخت آش دوغ پادنا
برنج را پس از شستن با یک لیتر آب و کمی نمک در یک دیگ مناسب می‌ذاریم و اجازه می‌دهیم کمی نرم شود، سپس سبزی محلی را اضافه می‌کنیم.
همانطور که در بالا گفتم برای آش دوغ می‌توان از سبزی‌های مختلفی استفاده کرد که در پادنا اغلب این آش را با سیرمک و ترشک می‌پزن که به نظر من اگر ترکیبی مساوی از همه‌ی سبزیجات بالا باشد طعم خوبی به آش می‌دهد و می‌توان از خواص مختلف این سبزی‌های خودرو هم بهره برد.
اگر سبزی تازه در دسترس دارید بعد از شستشو خرد کنید. اگر سبزی تازه کوهی ندارید می‌شه به جاش از سبزی‌های خشک کوهی هم استفاده کرد. بسته به سلیقه می‌توان این آش را کم سبزی و یا پر سبزی طبخ کرد.
و می‌ذاریم سبزی و برنج خوب پخته بشه بطوریکه سبزی‌ها نرم نرم و برنج هم کاملا از هم باز بشود. در صورت نیاز بهش آب اضافه می‌کنیم.
بعد از این مرحله دوغ را کم‌کم اضافه می‌کنیم و تا موقعی که به جوش نیامده مرتب باید بهم بزنیم وگرنه بریده‌بریده می‌شه که آش دوغ شما ظاهر خوبی نخواهد داشت.
سپس روغن حیوانی را روی حرارت گذاشته و تره کوهی را اضافه کرده و فلفل و زردچوبه می‌زنیم و هم می‌زنیم. چون تره خیلی زود می‌سوزد باید حواسمان باشد و به محض اینکه عطر و بوی تره رو حس کردیم، آن را از روی حرارت برمی‌داریم و به آش اضافه می‌کنیم.
اجازه می‌دهیم که آش مان به آرامی بجوشد و به غلظت دلخواه برسد. از آن بچشید و در صورت نیاز کمی نمک اضافه کنید. حالا دیگه آش دوغ شما آماده است، در ظرف دلخواه بکشید و اجازه دهید کمی سرد شود و در کنار خانواده میل کنید.
چند نکته دیگر برای پخت آش دوغ
- بعضی‌ها در پادنا یک پیاز درشت رو بصورت خلالی سرخ می‌کنند و بهش تره و ادویه اضافه می‌کنند که آش دوغ پادنا در اصل این پیاز رو ندارد.
- گاهاً هم دو حبه سیر رو بصورت له شده به این مواد اضافه می‌کنند که این هم اختیاری است و بستگی به ذائقه دارد ولی آش دوغ محلی پادنا سیر هم ندارد.
- تره کوهی گیاهی وحشی شبیه به تره فرنگی که طعم تندی مانند سیر و پیاز دارد و در کوه‌های پادنا در فصل بهار می‌روید. مردم این منطقه آن را خشک و پودر می‌کنند و در غذاهای مختلفی از آن استفاده می‌کنند.
- دوغ خیلی روی طعم این آش تأثیر می‌ذاره که نه باید ترش یا خیلی شیرین باشه و بهتره از دوغ محلی یا سنتی استفاده بشه و اگر به دوغ دسترسی ندارید می‌توانید ماست سنتی را با ۲ برابر آب در مخلوط کن خوب بزنید و دوغ درست کنید.
- در بعضی مناطق ایران مواد دیگری هم به آش دوغ اضافه می‌کنند مثل نخود و لوبیا و گوشت چرخ‌کرده یا حتی کله‌پاچه که هیچکدام در دستور اصلی دووا نیست.
- اگه دوست داشتید می‌توانید مثل آش رشته با سیرداغ، نعناداغ، پیازداغ این آش را هم تزئین کنید.
تره کوهی دنا
من عاشق آش دوغ پرموسیری هستم ما هم یاسوج تقریبا به همین روش درست می کنیم. از آموزش خیلی خوبتون ممنونم